Terra Sigillata Silesiaca

Mamy silne korzenie ze Strzegomiem na Dolnym Śląsku, dlatego napiszemy o tym, co (jeszcze w latach 90-tych), znaleźliśmy w ścianach porzuconych kamieniołomów i co stosowaliśmy przez 10-lecia.

"Terra sigillata Silesiaca” odnosi się do rodzaju leczniczej glinki ze Śląska, historycznego regionu, znajdującego się głównie na terenie dzisiejszej Polski. Jest ona odmienna od bardziej znanej rzymskiej ceramiki, również nazywanej „terra sigillata”.

Stosowanie śląskiej glinki leczniczej datuje się na około 1550 rok. Jej odkrycie zostało szczegółowo opisane w 1586 roku przez Johanna Schulza (znanego również jako Johannes Montanus), renesansowego lekarza i geologa ze Strzegomia na Śląsku. Glinka ta zyskała znaczące uznanie i została nawet wymieniona w Pharmacopoetia Londinensis w 1618 roku, obok innych znanych glinek leczniczych z basenu Morza Śródziemnego. Była szeroko stosowana w Europie Środkowej i poza nią przez stulecia.

Glinka była często stemplowana pieczęciami, które różniły się, ale konsekwentnie przedstawiały trzy szczyty Strzegomia (Striga), czasami z małymi drzewami. Te pieczęcie służyły jako znaki autentyczności lub znaki handlowe.

Historycznie, Terra sigillata Silesiaca była używana do leczenia szerokiego zakresu dolegliwości, zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Niektóre udokumentowane zastosowania obejmują:

- leczenie biegunki i wrzodów jelit,

- leczenie wrzodów, świeżych ran i starych urazów,

- jako środek antyseptyczny, ściągający i absorbujący,

- przeciwko wściekliźnie psów (do 1580 r.),

- jako środek profilaktyczny podczas epidemii dżumy i chorób bydła (np. w 1633 r.),

- na bóle żołądka, często przez picie roztworu wody z glinką,

- w okładach z glinki na owrzodzenia, wolno gojące się rany, rany kłute i ukąszenia owadów.

Dziś obserwuje się odnowione zainteresowanie potencjałem tych historycznych złóż glinki leczniczej w medycynie naturalnej i balneoterapii. Współczesne badania wskazują, że glinka ma potencjał antybakteryjny i terapeutyczny. Badania wykazały, że może stymulować proliferację fibroblastów (ważną dla gojenia ran) i hamować wzrost komórek zapalnych.

Złoża w miejscach takich jak Boroszów i Płużnica na Śląsku, są badane pod kątem ich właściwości leczniczych. 

Kolekcje glinianych pigułek pochodzących ze Strzegomia i innych regionów Dolnego Śląska można znaleźć w różnych muzeach, w tym w Muzeum w Wałbrzychu, Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy oraz w Muzeum Mineralogicznym Uniwersytetu Wrocławskiego.

W ogrodzie 09 - Rododendrony

Rododendrony to jedne z najbardziej efektownych krzewów ozdobnych, które zachwycają swoimi barwnymi kwiatami i bujnym ulistnieniem. Są ozdobą wielu ogrodów, parków i terenów zielonych, a ich popularność stale rośnie. 

Rododendrony, znane również jako różaneczniki, należą do rodzaju Rhododendron w rodzinie wrzosowatych (Ericaceae). Rodzaj ten jest niezwykle różnorodny i obejmuje tysiące gatunków oraz niezliczone odmiany, występujące naturalnie na całym świecie, choć ich największe skupiska znajdują się w Azji. Wyróżniamy odmiany zimozielone, które utrzymują liście przez cały rok, oraz te zrzucające liście na zimę (azalie).

Aby rododendron rósł zdrowo i obficie kwitł, należy zapewnić mu odpowiednie warunki.

Rododendrony preferują półcień. Bezpośrednie słońce, szczególnie w południe, może poparzyć liście i negatywnie wpłynąć na kwitnienie. Idealne jest miejsce osłonięte od wiatru, na przykład pod wysokimi drzewami o głębokim systemie korzeniowym, które nie konkurują o wodę i składniki odżywcze.

Kluczowa dla sukcesu uprawy rododendronów jest kwaśna gleba (pH 4,5-5,5). Gleba powinna być również próchniczna, przepuszczalna i stale wilgotna. Jeśli gleba jest zbyt zasadowa lub zbita, przed sadzeniem należy ją odpowiednio przygotować, mieszając z kwaśnym torfem, korą sosnową lub specjalnym podłożem do rododendronów.

Rododendrony mają płytki system korzeniowy, dlatego są wrażliwe na przesuszenie. Wymagają regularnego i obfitego podlewania, zwłaszcza w okresach suszy oraz przed nadejściem zimy. Ważne jest, aby gleba była stale wilgotna, ale nie mokra, co mogłoby prowadzić do gnicia korzeni.

Rododendrony zazwyczaj nie wymagają silnego cięcia. Usuwa się przekwitłe kwiatostany, aby zapobiec zawiązywaniu nasion i skierować energię rośliny na rozwój pąków kwiatowych na przyszły rok. W razie potrzeby można wykonać cięcie sanitarne, usuwając chore, uszkodzone lub martwe gałęzie.

Większość odmian rododendronów uprawianych w Polsce jest mrozoodporna, jednak młode rośliny oraz niektóre delikatniejsze odmiany mogą wymagać zabezpieczenia na zimę. Przed nadejściem mrozów należy obficie podlać rośliny. Dodatkowo, można okryć je agrowłókniną lub słomianą matą, a podstawę krzewu obsypać grubą warstwą kory, która ochroni system korzeniowy przed przemarznięciem.

Kwitnące akacje

Gdy maj przechodzi w czerwiec, a powietrze staje się cięższe i słodsze, to nieomylny znak – Polska tonie w kwitnących akacjach. Te pospolite, a zarazem niezwykle urokliwe drzewa, oficjalnie znane jako robinie akacjowe (Robinia pseudoacacia), co roku tworzą spektakularny, pachnący spektakl, który jest prawdziwą ucztą dla zmysłów i rajem dla pszczelarzy.

Kwitnienie akacji to jeden z najbardziej wyczekiwanych momentów wiosny i wczesnego lata. Przez około 2-3 tygodnie, zazwyczaj od połowy maja do połowy czerwca (dokładny termin zależy od regionu i przebiegu pogody), drzewa te pokrywają się gęstymi, zwisającymi gronami białych, rzadziej kremowych kwiatów. Tworzą one efektowne, wręcz eteryczne "białe obłoki", które wyróżniają się na tle świeżej, wiosennej zieleni.

To jednak nie widok jest najbardziej charakterystyczny dla kwitnącej akacji, lecz jej intensywny, słodki i niezwykle upojny zapach. Aromatyczny bukiet, unoszący się w powietrzu, potrafi ukoić nerwy i przywołać wspomnienia letnich beztroskich dni. Dla wielu osób to właśnie zapach akacji jest symbolem wczesnego lata.

Akacja to jedna z najważniejszych roślin miododajnych w Polsce. Jej kwiaty dostarczają pszczołom obfitego nektaru, z którego powstaje ceniony miód akacjowy. Jest to miód jasny, niemal przezroczysty lub o lekko słomkowej barwie, o delikatnym, słodkim smaku i charakterystycznym akacjowym aromacie. Jest ceniony za długi czas krystalizacji oraz łagodność, co czyni go idealnym dla dzieci i osób preferujących delikatniejsze smaki.

Kwiaty akacji są jadalne! Można je panierować i smażyć (tzw. "racuchy z akacji"), dodawać do naleśników, sałatek owocowych, a nawet przygotowywać z nich syropy czy napary. To doskonały sposób na wzbogacenie wiosennej kuchni o nowe, aromatyczne doznania.

Irlandzkie klimaty

Nie jest to blog podróżniczy, dlatego nie rozpisujemy się o naszych zagranicznych eskapadach, ale kilka fotek i miejsc wypadło ciekawie i może zwrócą Waszą uwagę, na tę europejską wyspę.

Drawieński Park Narodowy

Zahaczyliśmy, całkiem przypadkowo, bo znalazł się na naszej drodze powrotnej przez Gorzów Wielkopolski. Nie znaleźlibyśmy lepszego momentu, by zajrzeć w to odosobnione dzikie miejsce.

Wstęp oraz parkingi przed DPN są bezpłatne. Istnieje jednak cennik dla korzystających z rzeki, wód oraz chcących przenocować na terenie Parku. Poniżej aktualne informacje:

https://dpn.gov.pl/oplaty-turystyczne

I na koniec, to co niespotykane - Jezioro Czarne. Nazwa kompletnie nieadekwatna do zawartości. Jest to jedno z najczystszych jezior z przeźroczystością wody przekraczającą 7 metrów.

Pojezierze Drawskie - Szwajcaria Połczyńska

Szwajcaria Połczyńska (SzP), to kraina leżąca m.in. w Gminie Połczyn-Zdrój i stąd jej nazwa. A  "szwajcarskość" jest umowna, bo bierze się trochę z tradycji pruskich i trochę z walorów krajobrazowych.

Najwyższym wzniesieniem w tym regionie jest Wola Góra (219m.n.p.m). Jej wysokość może nie jest porażająca, ale z innymi sąsiadującymi wzniesieniami nad brzegami jezior, uatrakcyjniają krajobraz, tworząc niepowtarzalny klimat.

Nie brakuje tu także wielu łąk, pastwisk, oczek wodnych i polnych ścieżek porośniętych drzewami.

Niestety w wielu miejscach, infrastruktura jest zaniedbana, nie tylko ta turystyczna. Wiele szlaków pieszych prowadzi przez okoliczne wsie, ale nie należy nastawiać się na możliwość zaopatrzenia w prowiant w sklepie. Na dystansie ponad 20km, nie napotkaliśmy żadnego, tego typu przybytku.

Na koniec zagadka.

W internecie jest wiele miejsc, definiujących obszar "SzP" odmiennie. Do chwili publikacji, nie udało nam się ustalić tego jednoznacznie. Są źródła, które utrzymują, że "SzP", to teren odpowiadający Dolinie Pięciu Jezior. Inne, że to cały Drawski Park Krajobrazowy. Jeszcze inne, że to tereny wybranych gmin, sąsiadujących z Połczynem-Zdrój.

A jak jest?